donderdag 21 augustus 2008

Men zegt soms...

Iedereen is het erover eens dat je jezelf regelmatig met anderen moet vergelijken. Het is nodig om jezelf beter te leren kennen. Als je zegt: 'Ik kan niet goed schaken', dan komt dat doordat jouw ervaring je dat leerde - je omgeving schaakt beter en je koning ligt in een mum van tijd op z'n gat. Als jij zegt: 'Ik ben rustig', dan zeg je omdat je regelmatig de opgewonden standjes van anderen gadesloeg, terwijl je zelf gapend toekeek.

Toch worden we snel teruggefloten als we op een 'vergelijkende manier' meer zelfkennis willen vergaren. Zo ging ik van 'alle mannen', naar 'de meeste mannen' naar 'sommige mannen'. Die laatste wordt aardig geaccepteerd. Dit overigens in het kader van 'mijn vrouwzijn leren kennen' (..).

Wat ook mag is: 'men zegt'. Daarover struikelt men niet. Het woord 'mensen' of 'maatschappij' is echter uit den boze. 'Altijd' mag ook niet. 'Meestal' is al beter, maar men prefereert 'soms'. 'Het is de cultuur' is vooral toegestaan als je spreekt over die van jezelf en dit geldt ook voor 'normen en waarden'. 'Ik ben goed' mag niet. 'Het is een talent' mag wel. 'Ik ben slecht' mag niet. 'Het is mijn leerpunt' mag wel. Als je iets wilt aantonen en je zegt: 'volgens anderen', vindt men dat zwak. 'Volgens mijn beste vriendin' kan nog net.

Kortom, we hebben het vergelijken nodig om onzelf beter te leren kennen (of uberhaupt ook maar iets over onze valkuilen en talenten te kunnen zeggen). Ondertussen moeten we goed nadenken over hoe we deze vergelijkingen verwoorden. Je moet de kunst verstaan van het vergelijken zonder te generaliseren. Maar dat is vooral een woordenspel, is het niet? Misschien. Of soms...denk ik. Of het is nog mijn leerpunt, dat kan ook. En anders is het de cultuur hè...

***

Geen opmerkingen: